Şantiye Dergisi 382. Sayı (Temmuz-Ağustos 2020)

PROJE Türkiye’de “Havza Bazlı” ilk çevre projesi olan Ergene Havzası Koruma Eylem Planı kapsamında Türkiye ve Avrupa’nın en büyük çevre yatırımlarından birisi gerçekleştiriliyor... Projede 20 kilometre tünel ve 4,5 kilometresi denizin içinde olan toplam 70 kilometre kolektör hattı bulunuyor. Türkiye’nin ilk yerli ve milli tünel açma makinesinin de kullanıldığı proje kapsamında beş endüstriyel ileri atıksu arıtma tesisi inşa edilmiş. Bunlardan Muratlı OSB arıtma tesisi devreye alınmış, Ergene 1 ve Çorlu 1 OSB arıtma tesisleri Ağustos ayında, Ergene 2 OSB arıtma tesisi 2020 sonunda, Velimeşe OSB arıtma tesisi ise 2021 yılının sonunda devreye girecek. Tesislerin tamamı devreye alındığında binden fazla sanayi tesisine ait üç yüz elliden fazla münferit atıksu arıtma tesisi devre dışı kalmış olacak. Tekirdağ Valiliği’nin koordinatörlüğünde Tekirdağ Ergene Derin Deniz Deşarj A.Ş. tarafından yürütülen “Ergene Havzası OSB Müşterek Atıksu Arıtma Tesislerinde Arıtılmış Atıksuların Marmara’ya Deşarjını Sağlayacak Toplama ve Derin Deşarj Sistemi Uygulama Projesi”, Türkiye ve Avrupa’nın en uzun deniz deşarj hattını da içeriyor... 283 kilometre uzunluğundaki Er- gene Nehri Istranca Dağı’ndan doğu- yor, Meriç Nehri ile birleşerek Saroz Körfezi’ne dökülüyor. Bu özelliğiyle “Sınır Aşan Su” olmasının yanında Ergene Nehri’nin oluşturduğu Ergene Havzası ülkemizin 25 nehir havzasın- dan biri ve havzada yaklaşık bir buçuk milyon insan yaşıyor. Fakat kırk yılı aşkın bir süreçte plansız sanayileşme ve şehirleşme, yetersiz altyapı, tarım- da bilinçsiz kimyasal kullanımı, evsel atıksu arıtma tesislerinin kurulama- ması ve endüstriyel atıksuların kalite- li bir şekilde arıtılmadan alıcı ortama deşarjı, yeraltı su rezervlerinin bilinç- siz bir şekilde tüketilmesi gibi su ka- litesini olumsuz etkileyen faaliyetler sebebiyle Ergene Havzası’nın yüzey- sel ve yeraltı suyu kalitesi aşırı dere- Ergene’deki Şantiyelerde Sona Doğru cede bozulmuş ve mevcut durumda su kalitesi 4. sınıf, yani çok kirlenmiş (hiçbir amaç için kullanılamaz) su kay- nağı haline gelmişti. Bu durumnetice- sinde oluşan çevre kirliliği başta insan sağlığı olmak üzere bütün canlıların sağlığı için tehlike oluşturuyordu. Er- gene Nehri günlük 850 binmetreküpe ulaşan debisi ile evsel ve endüstriyel atıksuların taşındığı bir kanal görünü- mündeydi. Bununla birlikte sınır aşan su olması nedeniyle uluslararası iliş- kilerde de birtakım çevresel sorunlar yaratıyordu. Uzun yıllardır dillendirilen bu so- run için en somut adım, 2011 yılında açıklanan “Ergene Havzası Koruma Eylem Planı” ile atıldı. 15 maddelik bu planla birçok kamu kurum ve ku- ruluşu bu sürece dâhil edildi ve örnek 28 TEMMUZ-AĞUSTOS 2020