Şantiye Dergisi 382. Sayı (Temmuz-Ağustos 2020)

82 TEMMUZ-AĞUSTOS 2020 Beste Ardıç Arslan İnş. Müh. / Mira Yüksek Çözümler A.Ş. İ ş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) bütün çalışanları ilgilendiren, çalışma yaşamının en temel unsurların- dan biri... Öte yandan “Yapı” iş kolunun iş sağlığı güvenliği şeceresi yıllardır oldukça kötü. İSG Meclisi’nin 2019 iş kazası raporuna göre ölümlü iş kazalarında yapı iş kolu 336 can kaybı ile (%19’luk pay) tarım ve orman sek- töründen sonra en çok ölümlü iş ka- zasının yaşandığı ikinci sektör olarak karşımıza çıkıyor. Şantiyelerde çalışanların eğitim seviyesinin düşük; kayıt dışı istihdam, taşeron kullanımı, çalışan sirkülasyo- nu gibi faktörlerin yüksek olması, yapı iş kolunda İSG yönetilmesinin güçlük- leri olarak karşımıza çıksa da bu ya- zımızda güvenlik ile ilgili unsurların, genelde işçinin dikkatli çalışmasına bağlanmadığı, içselleştirilip her sevi- yede alışkanlık haline getirildiği İSG kültürünün temel taşlarının neler ola- bileceğini ortaya koymaya çalışacağız. İSG kimin sorumluluğunda? İş Sağlığı ve Güvenliği “yakan top” gibi algılanıyor. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile yapılan dü- zenlemeler ile yapı iş kolu “Çok Teh- likeli” sınıfta yer alan işyerleri olarak gruplandırılmış ve İSG uygulamaları için de bu tehlike sınıfına uygun ça- lışma süresinde (İş Güvenliği Uzmanı için çalışan kişi başına ayda en az 40 dakika, işyeri hekimi için ise 15 dakika olarak tanımlanmıştır) personelin hiz- met vermesi öngörülmüştür. Öte yandan bu hizmetin işyeri bünyesinde ya da ortak sağlık güven- lik biriminden (OSGB) alınması şartı koşulmuştur. Bu düzenlemelerin uy- gulamada iki kronik sıkıntıya neden olduğu söylenebilir. İlki, iş güvenliği uzmanının şantiyede İSG’i sağlamakla ilgili tek sorumluluk sahibi olduğuna dair yanılgının yaygınlaşmış olması; ikincisi ise zaten yoğun taşeron kulla- nımı olan şantiyelerde OSGB’lere ge- nel yaklaşımın da “çözümortağı”ndan ziyade taşeron olması nedeniyle şanti- Yapı İş Kolunda İSG Yaklaşımlarının Değiştirilmesi-Güvenlik Kültürü Bağlamı İŞ GÜVENLİĞİ