Şantiye Dergisi 382. Sayı (Temmuz-Ağustos 2020)

85 TEMMUZ-AĞUSTOS 2020 MAKALE Green Building Council, USGBC), bir Yeşil Binanın ortalama yüzde 32 daha az elektrik kullanarak yılda 350metrik ton CO 2 emisyonunun önüne geçtiğini bildirmiştir. Binaların enerji ve kaynak kullanı- mında ve atık ve emisyon üretiminde- ki payı göz önünde bulundurulduğun- da, bu tasarrufların ne kadar önemli olduğu anlaşılabilir. Üstelik yeni bina ihtiyacı sürekli artmaktadır ve yapı sektörünün etkisinin mevcut hale göre daha da artması beklenmektedir; USGBC önümüzdeki 25 yıl içinde bina- lardan kaynaklanan CO 2 emisyonları- nın, yılda yüzde 1.8’lik bir oranla diğer sektörlere göre çok daha hızlı bir artış göstermesini öngörmektedir. Binaların çevresel etkilerinin azal- tılması ve Yeşil Binaların tasarlanması için bu tür binaların detaylı tanımları- nın yapılması gerekir. Ancak bu şekil- de ortalama bina ve daha yüksek per- formanslı binalardan bahsedilebilir ve binaların performanslarının daha da yükseltilebilmesi için izlenmesi gere- ken yol haritası oluşturulabilir. Binaların “Yeşil” olarak tanımlana- bilmesi için sürdürülebilir arazi plan- laması, su ve enerji, ekolojik malze- me kullanımı, iç ortam hava kalitesi, kullanıcı sağlığı ve konforu, ulaşım ve atıkların kontrolü, akustik ve kirlilik gibi alanlarda belli standartları karşı- laması gerekir. Bu konular altında kay- nakların verimli kullanılması, binanın tasarım ve inşaat sürecinde çevreye etkisinin azaltılması amaçlanır. Yeşil Bina nedir? “Yeşil” bir bina, tasarımı, yapımı veya işletmesinde olumsuz etkileri azaltan veya ortadan kaldıran ve ik- lim ve doğal ortam üzerinde olumlu etkiler yaratabilen bir binadır. Yeşil bi- nalar değerli doğal kaynakları korur ve yaşam kalitemizi geliştirir. Bir Yeşil Bina şu özellikleri içerir: • Enerji, su ve diğer kaynakların ve- rimli kullanımı • Güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kullanımı • Kirlilik ve atık azaltma önlemleri ve yeniden kullanım ve geri dönü- şümün sağlanması • İyi kapalı çevre hava kalitesi • Toksik olmayan, etik ve sürdürüle- bilir malzemelerin kullanımı • Tasarım, inşaat ve operasyonda çevrenin değerlendirilmesi • Tasarım, inşaat ve operasyon- da yolcuların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi • Değişen bir ortama uyumsağlayan bir tasarım. Herhangi bir bina, yukarda listele- nen özellikleri içermesi koşuluyla bir ev, bir ofis, bir okul, bir hastane, bir topluluk merkezi veya başka bir yapı türü olsun, yeşil bir bina olabilir. Fark- lı ülkeler ve bölgeler, ayırt edici iklim koşulları, eşsiz kültürler ve gelenekler, çeşitli bina türleri ve yaşları veya geniş kapsamlı çevresel, ekonomik ve sos- yal öncelikler gibi çeşitli özelliklere sa- hiptir. Tüketim toplumunun etkinliğini artırması, başta çevre kirliliği olmak üzere küresel ısınma ve iklim değişik- liği, doğal bitki örtüsü ve toprak kay- naklarının bozulması, su kaynakları ve içme suyu azalması, biyoçeşitlili- ğin tahribi ve ozon tabakasının zarar görmesi gibi büyük sorunlarla beraber yoğunmiktarda atık sorunu da doğur- muştur. Bu atıklar, önceleri toplumda sorunlara neden olmazken, zamanla büyüyerek bütün dünya ekosistemi- ni tehdit edecek boyutlara ulaşmış- tır. Çevresel kaygılar sürdürülebilirlik kavramını ortaya çıkarmış ve bu kav- ram, sürdürülebilir kalkınma bakış açısıyla aralarında inşaat sektörünün de bulunduğu birçok önemli alanda kendine yer bulmuştur. Yeşil Binalar başlı başına bir sür- dürülebilirlik projesidir ve uluslararası alanda farklı sertifikasyon kurumları bu alanda standartlar oluşturulmuş- tur. Bu sertifikaya “Yeşil Bina Serti- fikası” denilmektedir. Binanın per- formansına göre alınacak sertifika derecesi değişmektedir. Enerji verim- liliği oranındaki artış, projenin konu- mu ve ulaşım gibi kategoriler altında değerlendirilen projeler sertifikasyon kriterlerine uyumu oranında derece elde eder. Sertifika veren kurum sayısı bir- den fazladır, her sertifika temel pren- sipte aynı olmasına rağmen standart- lar arasında bazı değişiklikler vardır. Listelenen sertifika türleri arasında en yaygın olan Amerikan Yeşil Bina Derneği’ne ait olan LEED sertifikası- dır. LEED derecelendirmesi 4 katego- riden (Normal, Gümüş, Altın ve Plati- num) oluşmaktadır.