Şantiye Dergisi 383. Sayı (Eylül-Ekim 2020)

104 EYLÜL-EKİM 2020 İŞ GÜVENLİĞİ - Sahaya özel bir sağlık ve güven- lik planı (uygun olduğu durumlar- da bir düşme koruma planı, trafik planı vb. dahil) - Sağlık ve güvenlik gereksinimleri- nin yalnızca ana yüklenici tarafın- dan değil, aynı zamanda taşeronlar tarafından da karşılanmasını sağla- mak için benimsenecek prosedür- lerin bir özeti - Kazaları, olayları ve ramak kala olayları kaydetmek ve raporlamak için bir sistem ve format sunmala- rını isteyebilir. Aşağıdaki gibi İSG ile ilgili kalem- leri önceden fiyatlandırarak mal sahi- binin İSG gereksinimlerini karşılama maliyetini rekabet unsuru olmaktan çıkarmak da mümkündür. Bu, 1996 yı- lında Hong Kong’da “İSG Planlaması için Öde” programı kapsamında be- nimsenen yaklaşımdı. Tüm İSG öğele- ri içinmaksimumödeme, küçük proje- ler için sözleşmenin tahmini değerinin yaklaşık yüzde 2’si ve büyük projeler için yüzde 1’i olarak belirlenmiştir. Ayrı olarak fiyatlandırılabilecek unsurlara: - Bir denetim ve raporlama şeması dahil olmak üzere sahaya özel bir sağlık ve güvenlik planının hazır- lanması ve güncellenmesi (taşe- ronlar dahil) - Geçici koruyucu işlerin sağlanması (iskeleler, istifler) - Kalifiye İSGgörevlisinin işe alınması - Çalışanlara ve ilk amirlere güvenlik eğitimi sağlanması - İSG koordinasyon toplantılarına katılma zamanı - Sosyal tesislerinin sağlanması (su, yiyecek, barınma, dinlenme) - Kişisel koruyucu ekipman temini - Tıbbi muayeneler, ilk yardımve acil durum tesisleri örnekleri verilebilir. İhalenin değerlendirilmesinde “En düşük fiyatlandırılmış teklif”e işin ve- rilmesi yerine yüklenici seçiminde fi- yat, kalite ve İSG yönetimi ağırlıklarının belirlenmesi de yüklenicilerin İSG uy- gulamalarını bütçelemeye ve uygula- maya zorlayan bir kriter olacaktır. İSG önlemlerinin olarak şartnameye dahil edilmesi gerekir Çoğu sözleşmede sadece belirsiz ve genel İSG ifadeleri yer almaktadır. Örneğin, FIDIC (5) uyumlaştırılmış sözleşme ve ulusal kamu ihale ma- kamları tarafından geliştirilen diğer birçok standart sözleşme biçimi, ge- nel koşullarında yüklenicinin İSG tüm “Gerekli Önlemleri” alması gerektiği- ne dair muhtelif ifadeler içerir. Ancak neyin “Gerekli” olduğuna ilişkin spe- sifikasyonda net kıyaslamalar ve ta- nımlar olmadan, ifade göz ardı edilme eğilimindedir. Bu muğlaklığı ortadan kaldırmak için mal sahibi İSG beklen- tilerini içeren İSG önlemlerinin bir söz- leşme belgesi olarak şartnameye dahil edilmesi yerinde olacaktır. Şartname, prosedürler, ulusal İSG yönetmelikle- rine ve diğer sözleşmeye özgü gerekli- liklere uyumu teşvik etmek ve izlemek için bir “İSG Yönetimi Sistemi” ve ayrı- ca İSG hedefleri için kararlaştırılan bir dizi göstergeye göre raporlama siste- mi içermelidir. Sözleşme, çeşitli taraf- ların bu konulardaki sorumluluklarını belirtmelidir. Sözleşme ayrıca, kötü İSG performansı için ek cezalar ve / veya iyi İSG performansı sağlayan sahalar için ikramiye ödemeleri gibi hükümler içerebilir. Şantiyede çalışma başlamadan önce izleme ve raporlama sistemleri önceden kararlaştırılmalıdır. İzleme ve raporlamada, uyumluluğu sağlamak ve güvenilirliği korumak için İSG söz- leşme hükümlerini Temel Performans Göstergelerine (KPI) göre izlemek için sözleşme prosedürleri kullanılabilir. Şantiyelerde faaliyetlerin ve insan- ların yönetilmesinin birincil sorumlulu- ğu, alt işveren faaliyetlerini izleme ve raporlama sorumluluğunu da üstlenen “Ana Yüklenici”ye aittir. İSG performan- sının yükseltilmesine yardımcı olmak ve İSG için gerekli iletişim ve planla- mayı sağlayabilmek için İSG konula- rına saha toplantılarının gündeminde düzenli yer verilmesi önerilir. İnşaat sırasındaki İSG kayıtları, projenin nihai değerlendirmesinde ele alınması gereken bir konu olma- lıdır. Teknik denetim, inşaat sırasında İSG risklerinin yönetimi hakkında ra- por vermek için uygundur; öte yandan mali denetim ise İSG önlemlerine yöne- lik harcamaları kontrol etmelidir. Teknik ve mali denetim raporları- nın İSG ile ilgili özel bir bölüm içermesi ve bu bilginin projedeki ilgili makamla- ra ve paydaşlara aktarılması iyi bir uy- gulama olarak önerilebilir. Kaynaklar (1) UK Office of Government Commerce, Achieving Excellence in Construction Procurement Guide: Health and Safety, OGC, 2007 https:// webarchive.nationalarchives.gov. uk/20110622151127/http://www. ogc.gov.uk/ppm_documents_ construction.asp (2) Örnek: Construction (Design and Management) Regulations of the UK 2015 https://www.hse.gov.uk/ construction/cdm/2015/index.htm (3) Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği (4) Pay for Safety Scheme- The Government of the Hong Kong Special Administrative Region https://www.devb.gov.hk/ filemanager/en/content_191/ chapter12.pdf (5) FIDIC MDB Harmonised Construction Contract March 2006 Version: Part A - General Conditions https://fidic.org/sites/default/ files/cons_mdb_gc_v2_ unprotected.pdf