Şantiye Dergisi 384. Sayı (Kasım-Aralık 2020)

88 KASIM-ARALIK 2020 İŞ GÜVENLİĞİ 6- Deprem için kaynak envanteri ha- zırlanmalı, kaynakların türü ve ko- numu sisteme girilmeli ve kurum- lardan toplanan tümbilgilerin aynı tarzda işlenmesi sağlanmalı, dep- rem sırasında sınırlı kaynağa sahip olunacağı öngörülerek bunun yö- netimi ve önceliklendirilmesi ele alınmalı. 7- Halkın sadece “Afetzede” olarak görülmesi bırakılarak, afet çalış- malarının halkla beraber yürütül- meye başlanması ve halkın her seviyede uygun yöntemlerle eği- tilmeye başlanması gerek. “Çök, kapan, tutun” gibi deprem anında yapılması gerekenlerin bile halkın yaklaşık yüzde 40’ı tarafından bi- linmediği bir toplumda, bireylerin depreme hazırlanmalarını ya da deprem anında doğru davranma- larını beklemek hayalperestliğin de ötesinde. 8- Halkın ve kurumların ortak katılı- mı ile tam kapsamlı ve eş zaman- lı tatbikatlar düzenlenmeli, farklı hizmet grupları arasındaki işbirliği sınanmalı ve depreme müdahale kilit ekipmanlar test edilmeli. 9- Marmara depreminin ardından bina hasar incelemelerinin dört ay sürdüğü düşünülecek olursa, mühendislik odalarından profes- yonel mühendislerin de bu göreve dahil edilmesi, acil taleplerin karşı- lanması amacıyla ilgili mühendis- lik birimlerinin gönüllülük esasına dayanarak yaptıkları inceleme so- nuçlarının kullanılabilmesi için ön çalışmalar başlatılmalı. 10- Triyaj (hastaneye sevk edilecek hastaların seçimi), depremzede- lerin öncelikle durumlarına göre ayrılması konusunda doktorlar ve sağlık çalışanları eğitilmeli ve has- tanelerin hasta akınına uğraması engellenmeli. 11- Deprem için hayati önem taşı- yan binaların (hastaneler, okullar, kamu binaları, itfaiye istasyonları, polis tesisleri, tehlikeli madde te- sisleri) durumu acilen tespit edil- melidir. Konu, bu yazının kapsamı dışında tutulmuş olsa da bu yazı için yapılan araştırma sırasında aşağıda belirtilen haberle karşıla- şılınca ayrıca vurgulamak gerektiği düşünülmüştür. (MEB Teftiş Kuru- lu Başkanlığı’nın Temmuz 2019’da aldığı karar kapsamında İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanlığı’nın dene- timi gerçekleştirildi. Denetim kap- samında, Bakanlık bünyesindeki 18 bin 60 okul/kurum binasının deprem tahkikinin henüz yapıl- madığı belirlendi. Kaynak 11). 12- Yurtdışından ve diğer şehirlerden gelecek desteğin ne şekilde yön- lendirileceği, yardımların yerine ulaşmasını sağlama ile ilgili çalış- ma yapılması gerekmekte (Gelen ekipler, ilaçlar vb.). 13- Yapılarımızın sadece zemin ve sta- tikmukavemetini değil, dış&iç cep- he kaplaması, mekanik tesisat bi- leşenleri gibi diğer elemanlarının da sismik yüklere karşı dayanıklı olmasını sağlayacak tasarım ge- rekleri ve iyileştirme çalışmaları yapılmalı. Özellikle depremde kri- tik rol oynayacak hastane, polis merkezi gibi yapılarda acil durum sistemleri ancak mekanik tesisat unsurları sağlamsa çalışır durum- da kalabilmektedir. Esnek kaplin sistemleri, askılama sistemler, yay- lı izolatör uygulamaları gibi sismik iyileştirme uygulamaları standar- dize edilmeli (12). Yukarıdaki maddeleri artırmak, her senaryo üzerinde detaylı çalışmak, bunları düzenli olarak gözden geçirip güncel tutmak gerek. Uzun lafın kısası, İstanbul içinbeklenendepremde enkaz altından çıkarabildiğimiz canlara “Mu- cize” deyip şükretmemek için çalışma- lara bir an önce başlamak gerekiyor. Mühendisliğin de temelinde olan plan- lama adımını afet yönetimindede haya- ta geçirmemiz gerek. İstanbul’un dep- remmeselesi ölüm kalımmeselesi... Kaynaklar (1) https://www.ituvakif.org.tr/dergi/sayi_66.pdf “Küçük Kıyametten Büyük Trajediye Ülkemizin Deprem Gerçeği” - Nevzat Ersan (2) https://en.wikipedia.org/wiki/ List_of_earthquakes_in_2020#By_death_toll (3) https://www.forbes.com/2007/12/04/earthquakes-india-japan-biz- cx_db_1203earthquakes_slide.html?sh=69c1d4003a6e (4) https://www.earth.com/news/cities-earthquake/ (5) https://www.cnbc.com/2015/04/29/the-cities-facing-the-greatest- danger-of-a-mega-earthquake.html (6) https://www.oecd.org/gov/government-at-a-glance-2017-highlights- en.pdf (7) https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ istanbulun-asil-fayi-arastirmada-ortaya-cikti-1790735 (8) https://depremzemin.ibb.istanbul/ calismalarimiz/tamamlanmis-calismalar/ istanbul-ili-olasi-deprem-kayip-tahminlerinin-guncellenmesi-projesi/ (9) https://www.ituvakif.org.tr/dergi/sayi_66.pdf Afet Yönetimi Nedir ve Nasıl Olmalıdır? Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu (10) http://www.ibb.gov.tr/tr-TR/SubSites/DepremSite/ PublishingImages/JICA-TUR.pdf (11) http://www.yapi.com.tr/haberler/yasamdan-tasarruf_182557.html (12) http://www.curee.org/organization/office/docs/2011_FEMA_E-74_ Nonstructural.pdf (13) https://www.tokyo-park.or.jp/special/bousai/english/sisetsu.html